عوامل مؤثر بر نگهداشت دانشگران در مراکز علمی و تحقیقاتی ارتش جمهوری اسلامی ایران با رویکرد تحلیل سلسله‌مراتبی فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران. karimitaher1359@gmail.com

2 دانشیار مدیریت دولتی، مدرس و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران. (*نویسنده مسئول) gmemar@gmail.com

3 استاد مدیریت دولتی، مدرس و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.

4 استاد مدیریت دولتی، مدرس و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

10.22034/iamu.2022.127947.2408

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و رتبه­بندی عوامل مؤثر بر نگهداشت دانشگران در مراکز علمی و تحقیقاتی ارتش ج.ا.ا انجام شده است. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را استادان، مدیران و کارکنان متخصص و خبره مراکز علمی و تحقیقاتی آجا که آشنایی کامل با مدیریت منابع انسانی داشتند، تشکیل داده ­اند و بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 152 نفر به روش تصادفی طبقه­ ای تعیین گردید. عوامل مؤثر بر نگهداشت دانشگران در چهار بعد شامل عوامل سازمانی، شغلی، فردی و محیطی از پیشینه پژوهش استخراج شده و به تأیید خبرگان رسید. برای تجزیه و تحلیل داده­ ها نیز از نرم افزار تحلیل آماری 2013Excel، SPSS24 وSmart- PLS استفاده ‌گردید. بر اساس نتایج بدست آمده از تحلیل سلسله ­مراتبی فازی، ساختار سازمانی منعطف با وزن 0.086، سبک رهبری و فرماندهی تحول ­آفرین با وزن 0.083، فرصت­های پیشرفت و توسعه شغلی با وزن 0.081، جبران خدمات با وزن 0.074 و شهرت سازمانی با وزن 0.073 به ترتیب بالاترین رتبه را کسب کرده­اند.

کلیدواژه‌ها


آراسته، حمیدرضا. (1392)، عوامل مؤثر در جذب و دفع نیروهای متخصصص، مجموعه مقالات همایش بررسی مشکلات و چشم‌انداز اشتغال دانش‌آموختگان آموزش عالی، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی. 
استوارت، گرگ ال. براون، کنت جی. (1396)، مدیریت منابع انسانی؛ پیوند استراتژی و عمل، ترجمه سید محمد اعرابی و مرجان فیاضی، تهران: انتشارات مهکامه.
احمدی، ناهید. گلشاهی، بهنام. (1398)، شناسایی و رتبه‌‌بندی عناصر بسته پاداش جامع برای کارکنان دانشی آینده )مورد مطالعه: شرکت‌های دانش‌ بنیان صنعت دفاعی(، فصلنامه آینده‌پژوهی دفاعی، (4)، 51 
اصیلی، غلامرضا. عباسعلی قدیریان. (1385)، مدیریت بر کارکنان نخبه، چالش‌های علل ترک و ماندگاری در سازمان‌های دانش‌مدار. چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت.
افجه، سیدعلی اکبر. صالح غفاری، عادل. (1392)، عوامل مؤثر بر نگهداری و ترک خدمت کارکنان دانش‌محور (مورد مطالعه؛ جهاد دانشگاهی واحد تهران)، فصلنامه راهبرد فرهنگ، 21.
ترابیان، انیسه. رحمانی، جعفر. فضل‌الهی قمشی، سیف الله. (1400)، فراتحلیل پژوهش‌های تأثیر تعلق‌خاطر کاری کارکنان بر تعهد سازمانی، فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی 19(2)، 323-303.
توکلی‌نژاد، حسن. جزنی، نسرین. معمارزاده طهران، غلامرضا و افشارکاظمی، محمدعلی (1395). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در نگهداشت کارکنان، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 8، 9 :600-620.
خیراندیش، مهدی، سید نقوی، میرعلی، صفری، سیاره. (1395)، الگوی عوامل پیشران تمایل به ترک خدمت نخبگان از دیدگاه مدیران در شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی، فصلنامه مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، 8(31)، 41-71.
سرافراز، ایوب. معمارزاده طهران، غلامرضا. حمیدی، ناصر. (1398)، فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 7 (1)، 25، 82-55.
دانشفرد، کرم‌اله. (1385)، اداره اثربخش سازمان‌های دانایی محور، ماهنامه تدبیر، 174:17.
رسولی، رضا. رشیدی، مهدی (1394)، طراحی و تبیین مدل حفظ و نگهداری کارکنان دانش‌پایه، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 7، 15: 39-55.
رضاییان، علی. کاظم صداعی، مریم. قره‌چه، منیژه. حاجی‌کریمی، عباسعلی (1397)،  شناسایی شاخص‌های جذب، حفظ و نگهداشت نیروی انسانی مستعد در صنعت بانک‌داری، فصلنامه چشم‌انداز مدیریت دولتی، (9) 35، 38- 15.
طهماسبی، رضا. (1391). طراحی و تدوین سیستم مدیریت استعداد در سازمان با تمرکز بر بازار سرمایه (رساله دکتری)، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.
طیبی ابوالحسنی، سیدامیرحسین. خدابخشی، محمد. (1396)،  عوامل مؤثر بر ماندگاری منابع انسانی دانشی در شرکت‌های دانش‌بنیان، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)،9، 167:22 ـ 192.
قدیریان، عباسعلی. اصیلی، غلامرضا. (1385)، مدیریت کارکنان دانشی، فصلنامه علمی، ترویجی مدیریت و توسعه، 8، 30: 72-87.
معاونت امور مدیریت و منابع انسانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور. (1381). گزارش برنامه تحول در نظام اداری کشور، چاپخانه موسسه آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، چاپ دوم.
قلی پور، رحمت‌اله. امیری، علی‌نقی. مهدی‌زاده، محمدرضا و زمانی‌فر، محسن (1392)، شناسایی عوامل مؤثر بر ماندگاری کارکنان دانشی در شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی، 11 (2): 161-133.
میرزایی، حسن، مجلل، محمدعلی و بیک‌زاده، جعفر (1394)، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر حفظ و نگهداشت منابع انسانی در فرماندهی انتظامی استان آذربایجان‌شرقی. فصلنامه منابع انسانی ناجا، (11) 10، 86- 65.
معینیان، بهمن. الیاسی، مهدی. جهانیار بامداد، صوفی. سیدنقوی، میرعلی. (1400)، طراحی الگوی حفظ و نگهداری کارکنان دانشی در شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدی )مطالعه موردی: شرکت های فناوری اطلاعات و ارتباطات و بیوتکنولوژی(، دو فصلنامه علمی مدیریت منابع انسانی پایدار، 3 (4): 110-91.
میرسپاسی، ناصر. (1396)، مدیریت استراتژیک منابع انسانی و روابط کار، تهران: انتشارات میر.
نیومن، لاورنس. (1395)، روش‌های پژوهش اجتماعی: رویکردهای کمی و کیفی، ترجمه ابوالحسن فقیهی و عسل آغاز، تهران، انتشارات ترمه، چاپ دوم.
Armestrang, M. (2018). Strategic human resource management. London: Kogan Page
Bamberger, P., Sisselman, M., & Borin, M. (2005). The impact of increased employee retention on performance in a customer contact centre, 8(3), 236.
Clark D. B. (2013). Employee Commitment and Other Factors That Affect Attraction and Retention of Employees in Organizations: The Examination of Research and OPM Practices. Dissertation Doctor of Management. University of Maryland University College
Clark D, Hackort, B. (2010). Employee Commitment and Other Factors That Affect Attraction and Retention of Employees in Organizations: The Examination of Research and OPM Practices. Dissertation Doctor of Management. University of Maryland University College
DeCicco, J., Laschinger, H. & Kerr, M. (2006). “Perceptions of Empowerment and Respect; Effect on Nurses’ Organizational Commitment in Nursing Homes”, Journal of Gerontological Nursing, Vol. 32, No.5, pp. 49-56
Denison, D.; Cho, H.J. and Young, J. (2000). Diagnosing Organizational Culture: a model and method, Working paper, International for management development. 
Goman, C.K.(2000), The Human Side of High-Tech، Lessons from the Technology.
Harter, J., Schmidt, F., Hayes, T. (2002), Business-Unit-Level Relationship Relationship between communication satisfaction and organizational identification: An empirical study. Vision: The Journal of Business Perspective 10(2): 41-51.
Huang, Y., Aimin, Y. A. N., & Smith, R. (2019). “Methodology for the development of knowledge management on organizational performance based on employees’ professional competence”, Revista De Cercetare Si Interventie Sociala, 64, pp. 85-96
Humphrey, S.E., Nahrgang, J.D. & Morgeson, F.P. (2007). Integrating motivational, social, and contextual work design features: a meta-analytic summary and theoretical extension of the work design literature. Journal of Applied Psychology, 92(5): 1332-1356.
Lambert, E.G., N. Hogan and S.M. Barton,(2001), The of Voluntary Impact of Job Satisfaction on Turnover Intent: A Test of a Structural Assessment Model Sample of Workers, The Social Science Journal, 38(02).pp: 233-250.
Lepak, P.D., (2006), A Conceptual Review of Human Resource Managment System in Strategic Human Resource Management Research, Research in Personnel and Human Resources Management, 25: 217–271
Ludmila, M., Jarmila, Z. & Jindřich, N. (2015). Motivation and Knowledge Workers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 207: 768-776.
Madueke, Ch. V, Emerole, I. Ch, (2017). Organizational Culture and Employee Retention of Selected Commercial Banks in Anambra State. Saudi Journal of Business and Management Studies, 2, 244-252
Mathimaran, A. Ananda Kumar. (2017). Employee Retention Strategies – An Empirical Research: - Global Journal of Management and Business Research: Global Journals Inc. (USA) Online ISSN: 249-458 
Meyer J.P. Allen N.J. 1993. The Measurement and Antecedents of Affective Continence and Normative Commitment to the Organization. Journal of Occupational Psychology. 63.1: 538-552.
Morley, M. J., & Flynn, M. (2004). Personal characteristics and competencies as correlates of intercultural transitional adjustment among US and Cannadian sojourners in Ireland. Management International, 7(2), 31-46.
Sahibzada, U. F., Jianfeng, C., Latif, K. F., Shafait, Z., & Sahibzada, H. F. (2020). “Interpreting the impact of knowledge management processes on organizational performance in Chinese higher education: mediating role of knowledge worker productivity”, Studies in Higher Education, pp. 1-18
Tang et al (2014), “Socialization Tactics of New Retail Employees: A Pathway to Organizational Commitment”, Journal of Retailinh _ ; J J O a P – U T
Tett, R. P., & Meyer, J. P. (1993), Job Satisfaction, Organizational Commitment,
Volk MC, Lucas MD. Relationship of management style and anticipated turnover. Dimens Crit Care Nurs. 1991;10(1):35-40
Wilke, Din. (2017). Recruitment and retention of child welfare workers in longitudinal research: Successful strategies from the Florida Study of Professionals for Safe Families, Children and Youth Services Review