الزامات اجرایی فعالیت ارتش ج.ا.ا.در بحران‌های طبیعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه افسری امام علی (ع)، تهران، ایران. (*نویسنده مسئول) azadifarzad1348@yahoo.com

2 پژوهشگر و رئیس گروه مطالعاتی

3 پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه فرماندهی و ستاد اجا

4 دکتری علوم دفاعی راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی

10.22034/iamu.2022.534652.2616

چکیده

در میان سازمان‌های نظامی، با توجه به میزان توانمندی ­ها و ظرفیت ­ها، ارتش ج.ا.ا تأثیر قابل‌ملاحظه‌ای در کنترل مدیریت بحران‌های طبیعی بر عهده دارد. به‌نحوی‌که علاوه بر حفاظت از مرزهای کشور، ضمن رعایت موارد پیشگیری در خصوص ساخت‌وسازهای درون‌سازمانی خود، همواره در تمامی حوادث غیرمترقبه حضور فعال دارد. بنابراین هدف مقاله تعیین الزامات اجرایی فعالیت ارتش در چرخۀ مدیریت بحران‌های طبیعی است که متناظر آن سوال تحقیق انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی توسعه با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. اساس روش انجام تحقیق پنل خبرگی از استادان، صاحب‌نظران مدیریت بحران و تجربیات میدانی مسئولان است که نتایج تحقیق به‌صورت پرسشنامه­ ی استاندارد چارمز مورد تایید تصمیم­ گیران و تصمیم ­ساز معاونت‌های ذی‌ربط آجا قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی است که الزامات اجرایی فعالیت ارتش ج.ا.ا. در بحران‌های طبیعی در چهار الزام ساختار، منابع، قوانین و مقررات و دانشی دسته‌بندی‌شده و همچنین مشخص گردید، از آنجایی که در ماموریت های آجا و در سندهای توسعه کشوری برای ارتش ج.ا.ا در مرحله بازسازی نقشی تعریف نشده است، لذا این سازمان در مرحله بازسازی عملاً شرکت نمی­کند، مگر بنا به دستور فرماندهی معظم کل قوا.

کلیدواژه‌ها


فرمایشات مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا امام خامنه ­ای (مدظله‌العالی) قابل ‌دسترسی در: WWW. Khamenei.ir
اخوان، پیمان؛ کشتکار، مهران. (1393). بررسی تأثیر عوامل الگوی سه‌شاخگی بر مدیریت دانش مطالعه موردی: یک سازمان صنعتی دفاعی، فصلنامه علمی راهبرد دفاعی، شماره 74.
آزادی، فرزاد. (1396). آسیب‌شناسی نحوه فعالیت اجا در مدیریت بحران ناشی از حوادث غیر مترقبه و ارائه راهبردهای مناسب، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه عالی دفاع ملی.
بیک، علی اصغر و همکاران. (1398). تبیین علل و عوامل کندی پیشرفت یا توقف پروژه­های صنعتی و عمرانی نیروهای مسلح، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاعی و تحقیقات راهبردی، فصلنامه دفاعی استراتژیک، شماره 77
پورشاسب، عبدالعلی؛ آزادی فرزاد. (1397). راهبردهای نحوه فعالیت آجا در مدیریت بحران، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، شماره 74
جهانگیری، کتایون. (1388). اصول و مبانی مدیریت بحران، تهران: انتشارات موسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال‌احمر.
جهانگیر، منصور. (1389). مجموعه قوانین نیروهای مسلح، تهران: احیاء کتاب.
حسینی، مازیار. (1387). مدیریت بحران، تهران: مؤسسه نشر شهر.
رفیع‌پور، فرامرز. (1377). آناتومی جامعه، یا سنه الله: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی کاربردی، تهران: انتشارات کاوه.
علمداری، شهرام. (1391). روش‌های ارزیابی آسیب‌پذیری زیرساخت‌ها و مدیریت بحران، تهران: انتشارات بوستان حمید.
علمداری، شهرام. (1390). الگوها و دیدگاه‌ها در مدیریت بحران، تهران: انتشارات بوستان حمید.
عمید، حسن. (1358). فرهنگ فارسی عمید، تهران: انتشارات امیر کبیر.
کمالی، یحیی؛ میرزایی، جلال. (1396). مقایسه‌ ساختار مدیریت بحران‌ در ایران، ژاپن، هند و ترکیه. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، شماره 25.
مرادی، روح ا... (1391). مدیریت بحران، تهران: انتشارات دانشگاه افسری امام علی(ع)
ناطق الهی، فریبرز. (1378). شناخت بحران و مدیریت بحران، مجله علمی ترویجی انجمن مهندسان راه و ساختمان ایران، شماره 9.