تحلیل ماتریس اهمیت-عملکرد شاخص‌های نوآوری در مراکز علمی و پژوهشی دفاعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر

2 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی دانش دانشگاه عالی دفاع ملی(*نویسنده مسئول) rsjavad@gmail.com

10.22034/iamu.2022.533049.2603

چکیده

امروزه مراکز علمی و پژوهشی با برقراری جریان دانش و اطلاعات و تبادل آن میان بازیگران حوزه صنعت، بستر مناسبی را جهت تولید، توسعه و اشاعه علم و فناوری و ایجاد فضای نوآوری در کشور و صنعت فراهم می‌سازند. از این‌رو، مراکز علمی و پژوهشی نیازمند استفاده از شاخص‌هایی جهت سنجش نوآوری و بلوغ آن می‌باشند. در این پژوهش پس از مرور ادبیات و نظرسنجی از خبرگان، شش شاخص اصلی شامل: فرهنگ نوآوری، توسعه و زیرساخت نوآوری، شبکه‌سازی، فرایندهای نوآوری، نیروی انسانی و سیاست‌ها و راهبردهای یک سازمان علمی و پژوهشی دفاعی شناسایی گردید. پس از تایید شاخص‌ها، با استفاده از بار عاملی سؤالات، میزان اهمیت هر گویه و با استفاده از میانگین نظرات، وضعیت (عملکرد) گویه مورد نظر شناسایی شد. سپس با استفاده از ماتریس اهمیت- عملکرد متغیرها سنجش گردیده و راهبرد هدایت هر شاخص مبتنی بر تحلیل ماتریس اهمیت- عملکرد پیشنهاد گردید. پژوهش انجام گرفته از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش پژوهش توصیفی پیمایشی است. نتایج نهایی سنجش نشان می‌دهد، میانگین تمامی شاخص‌های نوآوری کمتر از میانگین نظری است و تنها شاخص نیروی انسانی مرکز مورد مطالعه نزدیک به میانگین و از سطح مطلوبی برخوردار می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


آزاد، م. و قدسی‌پور، م. (1396). مدل‌سازی و سیاست گذاری نظام نوآوری فنی- بخشی در صنعت پتروشیمی با رویکرد پویایی‌شناسی سیستم‌ها، مدیریت نوآوری، 6(4)، 29-62.
بهرامی، س. و همکااران. (1390). تحلیل روابط چندگانه سرمایه فکری و نوآوری سازمانی در آموزش عالی، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 17(3)، 27-50.
بهرامی، س. و همکاران. (1389). بررسی نوآوری اداری و تکنیکی در دانشگاه‌های علوم پزشکی و غیر علوم پزشکی استان اصفهان، مدیریت اطلاعات سلامت، 7(4)، 707-714.
بهرامی، م. و همکاران. (1389). نوآوری و دانشگاه، فصلنامه آموزش مهندسی ایران،  45(12)، 69-89.
پرهیزگار، م. و درینی، و. (1392). طراحی و تبیین مدل سازمان نوآور با تکیه ‌بر الگوی باز، مطالعات فرهنگ- اطلاعات،  23(4)، 218-240.
ثبات‌مهارلوئی، ع. و همکاران. (1394). ارائه مدل علی بررسی تغییرهای مرتبط با رفتار نوآورانه اعضای هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی، 9(17)، 1-11.
جمالی، غ. (1395). تحلیل ابعاد نوآوری باز مبتنی بر توسعه فناوری اطلاعات در شرکت‌های دانش‌بنیان: تلفیق BSC، FANP، DEMATEL، مدیریت فناوری اطلاعات،  8(3)، 519-540.
حجازی، س. و همکاران. (1389). ارائه چارچوبی مفهومی برای ارتقای توان رقابتی شرکت‌های دانش‌بنیان با بکارگیری مدل نوآوری باز، اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و نوآوری، شیراز.
دهقانی‌پور پوده، ح؛ اخوان، پ و حسینی‌سرخوش، س. (1392). افزایش موفقیت توسعه محصول جدید مبتنی بر رویکرد نوآوری باز، مدیریت نوآوری، 2(7)، 45-68.
رمضان‌پورنرگسی، ق. و همکاران. (1393). بررسی تأثیر عوامل درونی و بیرونی بر نوآوری باز (مورد مطالعه: مراکز تحقیقاتی وزارت صنایع و علوم)، مدیریت توسعه فناوری، 2(1)، 29- 36.
شفیعی، ح. (1391). اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تعامل دانشگاه و صنعت با تأکید بر نظام نوآوری منطقه‌ای RIS (موردمطالعه: استان قم)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و حسابداری. دانشگاه علامه طباطبایی.
علی محمدی، ع. و همکاران. (1397). ارتباط نوآوری و بهره‌وری اقتصادی فعال در بخش دفاعی، مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی،  2(7)، 218-201.
کنجکاو‌منفرد، ا. و همکاران. (1392). نوآوری فنی و اجرایی در دانشگاه یزد با تأکید بر زیرساخت‌های پیاده‌سازی مدیریت دانش، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 19(2)، 69-90.
گودرزی، م. (1394). راهکارهای توسعه دانشگاه کارآفرین در حوزه علوم انسانی (معماری فعالیت‌های دانشگاه علامه طباطبایی در حوزه ارتباط با صنعت، کارآفرینی، تجاری سازی و نوآوری). گزارش نهایی پروژه. دانشگاه علامه طباطبایی.
ترابی، م. و گودرزی م. (1388). شرکت‌های مادر دانشی نوآوری محور، تحول در علوم پزشکی و رشد اقتصادی. تحقیقات نظام سلامت، ۱۲، ۱۰-۱۷.
محجوبی، ص. و همکاران. (1396). بررسی نقش نوآوری باز در پارک‌های علم و فناوری، دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و حسابداری، تهران، موسسه آموزش عالی صالحان.
محمودزاده، ا. و علوی‌نژاد، ع. (1397). بررسی رابطه بین مدیریت دانش و نوآوری سازمانی (مطالعه موردی: معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه، مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، 17(2)، 104-81.
منطقی، م. و همکاران. (1392). بررسی عوامل موفقیت بنگاه‌های واسطه‌ای نوآوری باز (مطالعه موردی شبکه شرکت‌های نانو فناوری کشور)، مدیریت نوآوری، 2(2)، 25-44.
میرفخرالدینی، س. و همکاران. (1394). طراحی مدل مفهومی برای توسعه نوآوری باز در پارک‌های علم و فناوری با استفاده از تحلیل عاملی. پژوهش‌های مدیریت عمومی،  8(27)، 71-98.
نیکنامی، م. و همت‌پور م. (1388). بررسی نقش فرهنگ ‌سازمانی در نوآوری اعضای هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی به‌منظور ارائه راهبردهای مناسب، پژوهش‌های مدیریت، 20(80)، 101- 116.
Acosta, B., Acosta, M., and Espinoza, B., 2016. Understanding innovation based on company optics: interpretation mistakes on the types of innovation developed. RAI Revista de Administração E Inovação, 13(4), 295–304.
Camisón, C., & Villar-López, A. (2014). Organizational innovation as an enabler of technological innovation capabilities and firm performance. Journal of business research, 67(1), 2891-2902.
Crossan, M. M., & Apaydin, M. (2010). A multi‐dimensional framework of organizational innovation: A systematic review of the literature. Journal of management studies, 47(6), 1154-1191.
Damanpour, F., (2010), An Integration of Research Findings of Effects of Firm Size and Market Pompetition on product and Process Innovations, British Journal of Management, 21(4), 996–1010.
Guan, J., Zaho, Q., (2013). The Impact of University Industry Collaboration Networks on Innovation in Nanobiopharmaceuticals, Technol. Forecast. Soc. 80(7), 1271-1286.
Gurd, B., & Helliar, C. (2017). Looking for leaders:‘Balancing’innovation, risk and management control systems. The British Accounting Review, 49(1), 91-102.
Haneda, S., & Ito, K. (2018). Organizational and human resource management and innovation: Which management practices are linked to product and/or process innovation?. Research Policy, 47(1), 194-208.
Hesselbein, F., 2002, Marshall Goldsmith, and Iain Somerville, Leading for Innovation: And Organizing for Results; Jossey-Bass. ISBN 0787953598.
Ho, A. L., 2011, Meditation, learning, organizational innovation and performance. Industrial Management & Data Systems, 111(1), 113-131.
Ivascu, Larisa,. Cirjaliu, Bianca,. Draghici, Anca., 2016, Business model for the university-industry collaboration in open innovation. 3rd global conference on business, economics, management and tourism, 26-28 november 2015, rome, italy. pp, 674-678.
Lu, T. & Chen, J., 2010, Incremental or radical? a study of organizational innovation: an artificial world approach, Expert Systems with Applications, 37(14), 8193–8200.
Naranjo Valencia, J. C., Sanz Valle, R., & Jiménez Jiménez, D., 2010, Organizational culture as determinant of product innovation. European Journal of Innovation Management, 13(4), 466-480.‏
Nordman, E. R., and Tolstoy, D., 2016, The impact of opportunity connectedness on innovation in SMEs foreign-market relationships. Technovation, 57–58, 47–57.
Pikkemaat, B., & Zehrer, A. (2016). Innovation and service experiences in small tourism family firms. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 10(4), 343-360.
Reinhardt, M., Frieß, R., Groh, G., Wiener, M., & Amberg, M. (2010). Web Wirtschaftsinformatik 2010, 237.‏
Rowley, J., Baregheh, A., & Sambrook, S. (2011). Towards an innovation-type mapping tool. Management Decision, 49(1), 73-86.
Rows, L. and W. Boise, 2003, organizational and managerial innovation, California, Goodyear publishing company.
Santamaria, Lluis; Nieto, Maria Jesus; Gil, AndresBarge, 2010, The Relevance of Different Open Innovation Strategies for R&D Performers.
Wang, Y., Vanhaverbeke, W., & Roijakkers, N., 2012, Exploring the impact of open innovation on national systems of innovation — A theoretical analysis. Technological Forecasting and Social Change, 79(3), 419-428.
Wong, S., 2003, Motivators to creativity in hotel industry. Tourism Manage Journal, 24(5), 551-9.