تدوین مدل مدیریت زنجیره تأمین دفاعی ارزش‌آفرین با رویکرد خلق مزیت‌رقابتی در صنایع غذایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران (نویسنده مسئول) ایمیل: m_amini@pnu.ac.ir

2 . دانشجوی دکتری، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. ایمیل: Mh_hoseini@pnu.ac.ir

4 گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ایمیل: bagheri.sm@pnu.ac.ir

چکیده

پژوهش حاضر درصدد ارائه مدل مدیریت زنجیره تأمین دفاعی ارزش­آفرین با رویکرد خلق مزیت رقابتی با رویکردی کیفی و مبتنی بر شیوه­ی نظریه­پردازی داده بنیاد در حوزه صنایع غذایی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مطالعات کتابخانه­ای و مصاحبه باز نیمه ساختار یافته با 15 تن از مدیران ارشد و مسئولان بخش زنجیره تأمین در صنایع غذایی و خبرگان دانشگاهی است که با روش نمونه­گیری هدفمند از نوع گلوله برفی و نظری انتخاب شدند. تجزیه­و­تحلیل داده­ها طی سه مرحله: کدگذاری باز، ­محوری وگزینشی انجام شد. یافته­ها نشان می دهد که 5 فاکتور شکل دهنده مدل زنجیره تأمین ارزش­آفرین با رویکرد خلق مزیت رقابتی عبارتند از 1) شرایط علّی(هماهنگی درونی و بیرونی، مدیریت تولید و توزیع، فرهنگ سازمانی خلاق و ارزش­آفرین، قابلیت­های نیروی انسانی و زیرساخت­ها و قابلیت­های فناوری اطلاعات)؛ 2) شرایط زمینه­ای(سرمایه­های اطلاعاتی، مدیریت روابط با ذی­نفعان اصلی، توانمندی­ها و قابلیت­های زنجیره­تأمین ،  یکپارچگی زنجیره­تأمین، رصد مستمر بازار، مشتریان و تأمین­کنندگان و مدیریت نوآوری و تحقیق و توسعه)؛ 3) شرایط مداخله­گر (فشار مشتریان)؛ 4) راهبردها(مدیریت جریان اطلاعات در زنجیره تأمین، پاسخگویی زنجیره تأمین، انعطاف­پذیری در تأمین و تدارکات، مدیریت دانش در زنجیره تأمین، مدیریت جریان نقدینگی در زنجیره­تأمین و مدیریت پسماندها) و 5) پیامدها(رقابت­پذیری زنجیره تأمین، انعطاف­پذیری زنجیره تأمین و قابلیت ارتجاعی زنجیره تأمین).
غذا و مواد خوراکی در زمان عملیات و انجام ماموریت نظامی و انتظامی نقش حیاتی داشته و به عنوان یکی از اقلام پشتیبانی ضروری مانند مهمات نقش اساسی در حفظ توان نیروها و ادامه ماموریت آنها دارد. لازمه فعال و پویا بودن سازمانی، تهیه، تامین، نگهداری و توزیع کامل و مناسب وسایل تدارکاتی و رزمی از جمله مواد غذایی می باشد و لازمه این امر داشتن ساختار و تشکیلات و تاسیسات اساسی برای تهیه و تامین، نگهداری و توزیع مواد غذایی و بعبارتی مدل مدیریت زنجیره تامین ارزش آفرین می باشد.

کلیدواژه‌ها


  • براهیم پور ازبری، مصطفی. مرادی، محمود و میرفلاح دموچالی، رضوانه (1397). قابلیت فناوری اطلاعات و قابلیت یکپارچگی زنجیره تأمین بر عملکرد توسعه محصول جدید: نقش تعدیل گری ظرفیت جذب دانش. فصلنامه مدیریت توسعه فناوری، دوره ششم، شماره 1، ص 138-110.
  • اعظمی؛ طیبه و نیاکوثری، مهرداد (1392). تحلیلی بر طراحی، تولید و بسته بندی جیره های غذایی نظامی. بیست و یکمین کنگره ملی علوم و صنایع غذایی ایران، 1392.
  • ایرانزاده، سلیمان ؛ سرایی‌نیا، الهام (1395).ارائه مدلی جهت ارزیابی یکپارچگی استراتژیک زنجیره تامین ایران خودرو با رویکرد خلق ارزش؛ مطالعه موردی: زنجیره تامین خودرو. پژوهشنامه‌ی مدیریت اجرایی، سال هشتم ، شماره 16، ص110-87.
  • باورصاد، بلقیس. رحیمی، فرج اله، سرداری کرمانی، سیمین (1397)، بررسی تأثیر اقدامات مدیریت زنجیره تأمین بر عملکرد مالی (مورد مطالعه: شرکت های تولیدی بزرگ استان خوزستان)، کاوشهای مدیریت بازرگانی، سال دهم، شماره بیستم، ص 26-1.
  • خدابخشی، محمد. دانایی فرد، آزاده و قربانبان، بهرام (1394). زنجیره تأمین پاسخگو: یک راهبرد رقابتی در سازمان های پیشرو، فصلنامه علمی- ترویجی اندیشه آماد، شماره 58، ص 198-165.
  • تقوی، عاطفه و آقایی، عبدالله (1390). پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان « ارائه مدلی پیرامون بازاریابی نوآورانه در مدیریت زنجیره تأمین با رویکرد فناوری اطلاعات: برای خلق ارزش بالاتر». دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی.
  • درخشی، فاطمه و جبارزاده، یونس (1399). توسعه مدل علّی عوامل تأثیرگذار بر تاب آوری زنجیره تأمین، مدیریت زنجیره تأمین، شماره 68، ص 74-56.
  • شفیعی، مرتضی و تارمست، پگاه (1393). تأثیر فرایندهای مدیریت زنجیره تأمین بر مزیت رقابتی و عملکرد سازمانی (مطالعه موردی شرکت ساپکو). مطالعات کمّی در مدیریت، سال پنجم، شماره دوم، ص 124-105.
  • فزونی اردکانی، ز(1396). تعیین درجه توسعه یافتگی صنایع لبنی استان‌های ایران کاربرد تکنیک تاکسونومی. مجله علوم و صنایع غذایی. دوره ۱۴ (۶۴): ۵۱-۶۰٫.
  • فکورثقیه، امیرمحمد؛ الفت، لعیاریال فیضی، کامران و امیری، مقصود (1393). مدلی برای تاب آوری زنجیره تامین جهت رقابت پذیری در شرکت های خودروسازی ایران. نشریه مدیریت تولید و عملیات، سال هشتم، شماره اول.
  • عزیزی، عذرا؛ ضرغام بروجنی و تقوی فرد، محمدتقی (1399). تحلیل مضامین موثر بر خلق ارزش از طریق زنجیره تامین یکپارچه الکترونیکی خدمات گردشگری در ایران، گردشگری و توسعه.
  • عیوض لو، نسرین؛ الومدی، محسن؛ نصرالهی، مهدی (1398). بررسی عوامل موثر بر تاب آوری شرکت-ها در شرایط بروز اختلالات زنجیره تامین (مطالعه موردی: شرکت های تولیدی شهرک صنعتی البرز در استان قزوین) ، نشریه مدیریت زنجیره تامین، شماره 68، 33-15.
  • منصوری، سارا و نظری، کامران (1395). مطالعه رضایت مندی مشتری در زنجیره های تامین یکپارچه (مورد مطالعه: مشتریان فروشگاه های زنجیره ای رفاه استان کرمانشاه. نشریه مدیریت بازاریابی، شماره 31، 128-115.
  • نصرت پناه، سیاوش؛ عیسایی، حسین؛ امیری، فریبرز و فتاحی، سیدحمید (1395). عارضه یابی زنجیره تامین مواد غذایی لجستیک در سازمان های نظامی-انتظامی و ارائه راهکارهای بهینه. فصلنامه علمی-ترویجی اندیشه آماد. شماره 56، سال پانزدهم، بهار 1395.
  • Bloemhof M, & M Soysal. Sustainable food supply chain design. In Sustainable Supply Chains (395 - 412). Springer International Publishing (2017).
  • Cai, J., Zhong, M., Shang, J., Huang, W., 2017. Coordinating VMI supply chain under yield uncertainty: option contract, subsidy contract, and replenishment tactic. Int. J.Prod. Econ. 185, 196–210.
  • Chen, X., Wan, N., Wang, X., 2017. Flexibility and coordination in a supply chain with bidirectional option contracts and service requirement. Int. J. Prod. Econ. 193,183–192.
  • Chang, H.H. (2009). An empirical study of evaluating supply chain management integration using the balanced scorecard in Taiwan. The Service Industries Journal, 29 (2), 185-202.
  • Chopra, S., Reinhardt, G., & Mohan, U. (2007). The importance of decoupling recurrent and disruption risks in a supply chain. Naval Research Logistics (NRL), 54(5), 544-555.
  • Elghannam A, and Mesías F. 2018. Social networks as a new marketing channel for animal food products: a qualitative study in Spain. Journal of Archivos de Zootecnia. 67 (258): 260- 268. DOI: ۱۰٫۲۱۰۷۱/az. v67i258.3662
  • Feng, Y., Wu, Q., 2018. Option contract design and risk analysis: supplier's perspective. Asia Pac. J. Oper. Res. 35 (3). https://doi.org/10.1142/S0217595918500173
  • Kuo, T.C. & Smith, S. (2018). A systematic review of technologies involving eco-innovation for enterprises moving towards sustainability. Journal of Cleaner Production, 192, 207–220, 11(21), 403-425.
  • Lee, Khei H. & Fernando, Y. (2015) “The antecedents and outcomes of the medical tourism supply chain”, Tourism Management, Vol.46, pp.148-157.
  • Laari, S., Toyli, J. Ojala, L (2016), Supply Chain Perspective on Competitive Strategies and green supply chain management.
  • Pham, D. D. T., Paille, P., & Halilem, N., (2019). Systematic review on environmental innovativeness: A knowledge-based resource view. Journal of Cleaner Production, 211, 1088–1099.
  • Rajesh, R. & Ravi, v. (2015). Supplier selection in resilient supply chains: a grey relational analysis approach. Journal of Cleaner Production, 343-359
  • Shuang Yan, Diabat Ali. Yi Liao (2019). A stochastic reverse logistics production routing model with missions control policy selection. International Journal of Production Economics.201-216.
  • Stindt, D. (2017). A generic planning approach for sustainable supply chain management -How to integrate concepts and methods to address the issues of sustainability? Journal of Cleaner Production, 153, 146–163.
  • Geetika, G. D. (2016). "Experiential value: Multi -item scale development and validation." Journal of Retailing and Consumer Services 34: 48-57.
  • Wang, Y.-F., Chen, S.-P., Lee, Y.-C., & Tsai, C.-T. S. (2013). Developing green management standards for restaurants: An application of green supply chain management. International Journal of Hospitality Management, 34, 263-273.
  • Xu, X., Meng, Z., Rui, S., Min, J., Ping, J., 2015. Optimal decisions for the loss-averse newsvendor problem under CVaR. Int. J. Prod. Econ. 164, 146–159.
  • ZLin,S (2019). Understanding entre preneurial perception sin the pursuit femer ginge business opportunities: The dimension sanddrivers. Computers in Human Behavior,95,252–261.