طراحی الگویی جهت طبقه‌بندی اهداف و تعیین سناریوهای درگیری در مدیریت نبرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار مدیریت صنعتی، دانشگاه فردوسی مشهد

3 استاد مدیریت استراتژیک، دانشگاه فردوسی مشهد

4 استاد مدیریت سیستم و بهره‌وری، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تصمیم‌گیری صحیح یکی از مسائل کلیدی است که می‌تواند در محیط دفاعی شرایط را برای طرفینِ درگیری دستخوش تغییر نماید. فرمانده‌ی عملیات می‌باید تعیین کند که هر یک از اهداف مهاجم با کدام سلاح مورد اصابت قرار گیرد. مسئله تحقیق حاضر آن است که در موقعیت درگیری نیروهای خودی با دشمن (اهداف)، اهداف را از یک سو «با توجه به میزان تهدید، اهمیت هر یک از اهداف و ارزیابی وضعیت آن‌ها با عنایت به پویایی صحنه‌ی نبرد»، و از سوی دیگر «با توجه به توانمندی مقرهای خودی در انهدام اهداف، احتمال اصابت و ریسک درگیری با هرکدام از اهداف»، طبقه‌بندی و یک دید کلی را برای فرمانده عملیات فراهم نماید که در قالب یک نمودار دو بعدی، سناریوهای درگیری هر یک از مقرهای خودی مشخص می‌شود. محورهای این نمودار دو بعدی در قالب 4 ناحیه و هر ناحیه یک سناریوی درگیری تعریف می‌شوند که با استفاده از تلفیق تکنیک‌های تصمیم‌گیری فازی/قطعی و با ایده‌ای ترکیبی از ماتریس‌های دو بعدی محاسبه شده‏ است. در راستای آزمون این الگو، تیم خبرگان دانشی و عملیاتی اظهار نظر نمودند و داده‌های مورد نیاز جهت تعریف موقعیت فرضی نبردِ 3 مقر با 7 هدف، تولید شدند. نرم‌افرازی در محیط اکسل طراحی شد که امکان بررسی شرایط لحظه به لحظه را با توجه به داده‌های حاصل از تابع توزیع یکنواخت برای حداکثر 10 مقر و 20 هدف داراست. در نهایت با توجه به تحلیل داده‌های واقعی از خبرگان و موقعیت فرضی نبرد در خروجی الگو، هر یک از اهداف به 3 مقر فرضی تخصیص داده شدند. 

کلیدواژه‌ها


 1. آذر، ع. و رجب‌زاده، ع. (1391)، تصمیم­گیری کاربردی رویکرد MADM، انتشارات نگاه دانش، تهران، چاپ پنجم.
 2. آقامحمدی، د. (1393)، الگوی چابک­سازی سامانه فرماندهی و کنترل رزم زمینی، فصلنامه مدیریت نظامی، (54)14، 129-101.
 3. آقایی، م. (1391)، به­کارگیری الگوی ریاضی برای انتخاب بهینه راهبرد نظامی، مجله سیاست دفاعی، 20(81)، 222-201.
 4. اخروی، ا.ح. (1392)، راهکاری برای اولویت‌بندی واقع­بینانه و کاربردی مسایل مختلف: تلفیقIPA-G-FGAHPو ماتریس جذابیت- توانمندی، مجله تحقیق در عملیات درکاربردهای آن،10(4)، 96-85.
 5. اسماعیل­زاده ­بهابادی، م.ا.، واحدیان ­درگاهی، م. و شریفی، م. (1391)، بررسی و تحلیل ارتباط پل فرماندهی زیردریایی با سیستم مدیریت نبرد از دیدگاه سناریوهای عملیاتی صحنه نبرد، اولین کنفرانس ملی علوم، فناوری و سامانه‌های مدیریت نبرد دریایی، دانشگاه فردوسی مشهد.
 6. اصغرپور، م.ج.، (1389)، تصمیم‌گیری گروهی و نظریه بازی‌ها با نگرش تحقیق در عملیات، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران، چاپ دوم.
 7. امیری، م. و دارستانی­فراهانی، ا. (1392)، تصمیم‌گیری با معیارهای چندگانه، انتشارات دانشگاهی کیان، تهران، چاپ اول.
 8. بشیری، م.، حجازی، ط.ح. و محتجب، ح. (1390)، رویکردی نوین در تصمیم­گیری‌های چندمعیاره، انتشارات دانشگاه شاهد، تهران.
 9. بهشتی، م.، میرمحمدصادقی، ح، اخوان­صراف، م.ر. و فدایی، م. (1391)، ساختار و ملاحظات طراحی سامانه مدیریت نبرد زیردیایی و پیشنهاد یک طرح نوعی، اولین کنفرانس ملی علوم، فناوری و سامانه‌های مدیریت نبرد دریایی، دانشگاه فردوسی مشهد.
10. پرویزی­نژاد، ح.، سیدحسینی، س.م، عابدی، ا. و روغنیان، ع. (1390)، رتبه­بندی خرابی‌ها در سیستم FMEA با استفاده از تکنیک­هایFAHP وDEMATEL، دومین کنفرانس مهندسی قابلیت اطمینان، پژوهشکده هوا فضا.
11. حیدری، ک. و عبدی، ف. (1391)، جنگ­های آینده و مشخصات آن با تحلیلی بر دیدگاه برخی صاحب‌نظران نظامی غرب، فصلنامه مدیریت نظامی، (48)12، 76-43.
12. خشا،ر.، سپهری، م.م.، خطیبی، ت. سروش، ا.ر. (1392)، کاربرد FMEA فازی برای بهبود گردشکار در اتاق‌های عمل، نشریه تخصصی مهندسی صنایع، 47(2)، 147-135.
13. خورشیدی، ع. و قربانی، ر. (1391)، عوامل و شاخص‌های مؤثر در رهبری و مدیریت فرماندهان نیروی زمینی در آینده، فصلنامه مدیریت نظامی، (47)12، 34-11.
14. دهقان، ن. رحیم­زاده، ق. و فتحی، ص. (1393)، الگوی فرماندهی در یگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مدیریت نظامی، (53)14، 48-23.
15. رادپور، ح.­ا. و کرباسیان،م.(1390)، مجموعه ابزار مهندسی سیستم، اصفهان، انتشارات ارکان دانش.
16. رشیدزاده، ف. (1393)، بررسی امنیت نظامی در گفتمان فرهاندهی معظم کل قوا امام خامنه‌ای (مدظله العالی)، فصلنامه مدیریت نظامی، (54)14، 70-29.
17. رضایی، ک.، سیدی، م. و نوری، ب. (1384)، تجزیه و تحلیل خطا و اثرات ناشی از آن، انتشارات RWTU viran
18. سجف، ا. (1383)، استراتژی شرکت الگوی‌های پورتفولیو، ترجمه اسماعیل صادقی، نشر دیدار، تهران، چاپ اول.
19. سیدین، س.ع.ر.، شهپری، ا.، موسوی­شوشتری، س.م.ت. و روشنفکر، ق. (1390)، بررسی الگوریتم‌های تلفیق داده در سامانه­های مدیریت نبرد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده مهندسی با همکاری پژوهشکده نوح (ع).
20. طباطبائی فخار، م.ج.، حشمتی، س. و زارعی­حسینی، م. (1391)، یکپارچه‌سازی عامل‌ها در سامانه‌های مدیریت نبرد دریایی داده­محور، اولین کنفرانس ملی علوم، فناوری و سامانه‌های مدیریت نبرد دریایی، دانشگاه فردوسی مشهد.
21. عظیمی­راد، ا.، اقبالی، س.، حدادنیا، ج. و ایزدی­پور، ع. (1393)، طراحی یک مدل فازی بهینه و مقاوم جهت سنجش درجه تهدید اهداف متحرک، چهاردهمین کنفرانس سیستم‌های فازی ایران، دانشگاه صنعتی سهند تبریز.
22. فتاحی، پ. (1388)، مدیریت کیفیت و بهره­وری، انتشارات دانشگاه پیام نور، ص.ص157-142
23. فتاحی، م. و گروسی، س. (1391)، الگوریتم ارزیابی تهدید با استفاده از منطق فازی، ششمین کنفرانس ملی فرماندهی وکنترل ایران.
24. کاظمی، م.،اخگری، م. و اخروی، ا.ح. (1391)، قابلیت اطمینان در سامانه­های مدیریت نبرد دریایی :FMEAدر شرایط عدم ­قطعیت و طراحی نرم­افزار بومی، اولین کنفرانس ملی­ علوم، فناوری و سامانه‌های مدیریت نبرد دریایی، دانشگاه فردوسی مشهد.
25. کاهانی، م.، شکیبامنش، ع.ر. و فکوریکتا، ع. (1391)، سند پشتیبان نقشه راه فناوری­های FCS دریایی/ فاز سوم: آینده‌پژوهی/ پیوست 3-5 / محور 3 قرارداد با دانشگاه فردوسی مشهد: ادغام داده‌ها و اطلاعات؛ بند الف، صنایع جوادالائمه (ع).
26. کریمی ­شیرازی، ح.، مدیری، م.و فرج­پور خاناپشتانی، ق.(1393)، یک مدل MCDM جدید ترکیب یاز DEMATEL و ANP با VIKOR برای اولویت­بندی کاربردهای فناوری نانو در بخش صنایع غذایی، مجله تحقیق در عملیات در کاربردهای آن،11(3)، 33-13.
27. محمدی، ا. و پرتوی، م.ت. (1392)، رویکردهای پدافند غیرعامل و تأثیر آ‌ن‌ها بر عملکرد آجا در جنگ‌های آینده، فصلنامه راهبرد دفاعی، 11(44)، 148-115.
28. مهربان، ر. (1386)، تجزیه ­و تحلیل عوامل شکست و آثار آن، انتشارات نما: جهان فردا، مشهد، چاپ اول.
29. مهرگان،م.ر. (۱۳۹۱)، پژوهش عملیاتی، برنامه­ریزی خطی و کاربردهای آن. تهران: نشرکتاب دانشگاهی
30. یاد بروقی، ع. و یادبروقی م. (1391)، پارادایم­های حاکم بر نبردهای نوین دریایی، اولین کنفرانس ملی علوم، فناوری و سامانه‌های مدیریت نبرد دریایی، دانشگاه فردوسی مشهد.
31. یزدان­پناه، ر.، طباطبائیان، س.ح.، معینی، ا.،(1398)، تدوین راهبرد فناوری­های جنگ الکترونیک و ارائه شاخص‌هایی برای اندازه‌گیری میزان جذابیت و توانمندی در این حوزه، چهارمین کنفرانس ملی مدیریت تکنولوژی ایران.
32. Ahuja, R. K., Kumar, A., Jha, K. C., & Orlin, J. B. (2003). Exact and heuristic algorithms for the weapon-target assignment problem. Operations Research, 55(6), 1136-1146.
33. Arciszewski, H. F., De Greef, T. E., & Van Delft, J. H. (2009). Adaptive automation in a naval combat management system. Systems, Man and Cybernetics, Part A: Systems and Humans, IEEE Transactions on, 39(6), 1188-1199.
34. Changwen, Q., & You, H. (2002). A method of threat assessment using multiple attribute decision making. Paper presented at the Signal Processing, 2002 6th International Conference on.
35. Geum, Y., Shin, J., & Park, Y. (2011). FMEA-based portfolio approach to service productivity improvement. The Service Industries Journal, 31(11), 1825-1847.
36. Kerr, C., Phaal, R., & Probert, D. (2006). A framework for strategic military capabilities in defense transformation. Paper presented at the The 11th International Command and Control Research and Technology Symposium (ICCRTS 2006)-Coalition Command and Control in the Networked Era, Cambridge, United Kingdom.
37. Khaleghi, B., Khamis, A., Karray, F. O., & Razavi, S. N. (2013). Multisensor data fusion: A review of the state-of-the-art. Information Fusion, 14(1), 28-44.
38. Kleijnen, J.P.C. (1995), Verification and validation of simulation models, European Journal of Operational Research, 82, 145-162.
39. Lee, H., Kim, C., & Park, Y. (2010). Evaluation and management of new service concepts: An ANP-based portfolio approach. Computers & Industrial Engineering, 58(4), 535-543.
40. Li, H., & Guo, L. H. (2012). The Fuzzy Comprehensive Evaluation of Laser Weapon System Combat Effectiveness. Applied Mechanics and Materials, 187, 298-303.
41. Lötter, D., & Van Vuuren, J. (2014). Weapon assignment decision support in a surface-based air defence environment. Military Operations Research, Submitted.
42. Mandal, S., & Maiti, J. (2014). Risk analysis using FMEA: Fuzzy similarity value and possibility theory based approach. Expert Systems with Applications, 41(7), 3527-3537.
43. Şahi̇n, M. A. & Leblebi̇ci̇oğlu, K. (2014).Approximating the optimal mapping for weapon target assignment by fuzzy reasoning. Information Sciences, 255, 30-44.
44. Solazzi, S. M., Ciambra, F., & Sinisi, M. (2012).Integrated approach and decision making algorithms for complex systems effectiveness evaluation. Paper presented at the System of Systems Engineering (SoSE), 2012 7th International Conference.
45. Stamatis, D. H. (1995). Failure mode and effect analysis: FMEA from theory to execution: Asq Press.
46. Tadić, S., Zečević, S., & Krstić, M. (2014). A novel hybrid MCDM model based on fuzzy DEMATEL, fuzzy ANP and fuzzy VIKOR for city logistics concept selection. Expert Systems with Applications, 41(18), 8112-8128.
47. Tsai, W.-H., & Hsu, W. (2010). A novel hybrid model based on DEMATEL and ANP for selecting cost of quality model development. Total Quality Management, 21(4), 439-456.
48. Wang, Y.-M., Chin, K.-S., Poon, G. K. K., & Yang, J.-B. (2009). Risk evaluation in failure mode and effects analysis using fuzzy weighted geometric mean. Expert Systems with Applications, 36(2), 1195-1207.
49. Xin, B., Chen, J., Peng, Z., Dou, L., & Zhang, J. (2011). An efficient rule-based constructive heuristic to solve dynamic weapon-target assignment problem. Systems, Man and Cybernetics, Part A: Systems and Humans, IEEE Transactions on, 41(3), 598-606.
50. Yin, G.-y., Zhou, S.-l., & Zhang, W.-g. (2011). A threat assessment algorithm based on AHP and principal components analysis. Procedia Engineering, 15, 4590-4596.
51. Zhang, Z., & Chu, X. (2011). Risk prioritization in failure mode and effects analysis under uncertainty. Expert Systems with Applications, 38(1), 206-214.