طراحی الگوی پیش‌بینی فناوری‌های مؤثر دفاعی به ‌منظور اجرای برنامه‌های راهبردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه سمنان

چکیده

چکیده
یکی از مهم‌ترین نیازهای صنایع دفاعی کشورهای در حال توسعه، تصمیم‌گیری در رابطه با چگونگی سرمایه‌گذاری در عرصه دانش و فناوری است که با توجه به کمبود منابع از یک سو و هزینه‌های بالای پژوهش و توسعه فناوری از سوی دیگر، اهمیت روزافزونی یافته است. در صنعت هر سیستم دفاعی وجود یک مدل کارآمد پیش‌بینی فناوری، به‌منظور طراحی ساختار تعاملات و زمینه سازی جهت انتخاب‌های راهبردی الزامی است و عدم وجود چنین ساز و کاری، منجر به ناکامی سیاست‌های دفاعی در دستیابی به اهداف آن می‌گردد. مشخصات و ویژگی‌های الگوی کارآمد پیش‌بینی فناوری، از عمده مسائل هر مجموعه صنعتی، دفاعی می‌باشد که در این رابطه سیاستگذاران و برنامه ریزان امور دفاعی با سؤالاتی مانند چگونگی طراحی مدل پیش‌بینی فناوری و شاخص‌ها و ویژگی‌هایی که می‌بایست در طراحی این مدل مورد توجه قرار گرفته و ملاک ارزیابی قرار گیرند، مواجه می‌باشند. هدف این پژوهش بررسی سایر جنبه‌های تأثیرگذار بر ارتقای توانمندی سیستم پیش‌بینی فناوری‌های دفاعی و دستیابی به الگویی جامع در جهت اجرای راهبردهای دفاعی، از طریق انتخاب و توسعه فناوری‌های مناسب و مؤثر می‌باشد. این پژوهش از طریق انجام مطالعات کتابخانه‌ای گسترده و تحلیل سیاست‌های دفاعی کلان ملی و سایر اسناد بالادستی، بهره‌برداری از مطالعات و الگوهای ارائه شده موجود و نظرسنجی از کارشناسان باتجربه و برنامه ریزان صنایع دفاعی، اقدام به استخراج ویژگی‌های الگوی پیش‌بینی فناوری‌های دفاعی نموده است و ضمن به‌کارگیری روش تحلیل احتمالات به‌ منظور تشخیص سایر موقعیت‌های محتمل و ممکن، در زمینه نتایج حاصل از انتخاب و به‌کارگیری فناوری‌های دفاعی و تشریح نحوه تحلیل و ارزیابی فناوری‌ها، میزان تأثیرگذاری هر یک از عوامل تشکیل دهنده الگوی کارآمد پیش‌بینی فناوری‌های دفاعی را تعیین می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


فهرست منابع

احمدی، فضل اله و نصیریانی، خدیجه (1387). تکنیک دلفی ابزاری در تحقیق. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 8، 114-135.
استروالدر، بوم (1391). طراحی مدل کسب و کار (ترجمه غلامرضا توکلی). تهران: انتشارات آریانا.
اسلاتر، ریچارد (1386). دانش واژه آینده‌پژوهی (ترجمه مرکز آینده‌پژوهی صنایع دفاع). تهران: انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاع.
اسلاتر، ریچارد (1386). نواندیشی برای هزاره نوین (ترجمه مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی استراتژیک). تهران: انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاع.
امور مطالعات و برنامه‌ریزی استراتژیک ساپکو (1390). برنامه‌ریزی جهت صنعت خودرو ایران از طریق تحلیل احتمالات با محوریت ایران‌خودرو و ساپکو. ماهنامه صنعت خودرو، 159، 51-79.
باقری، کامران (1380). ضرورت پیش‌بینی تکنولوژی در تقویت امنیت ملی. همایش ایران در قرن 21، دانشگاه تهران.
براون، ارنست (1387). ارزیابی و پیش‌بینی فناوری (ترجمه علیرضا بوشهری). تهران: انتشارات کرانه علم.
بنیاد توسعه فردا (1384). روش‌های آینده‌نگاری تکنولوژی. تهران: انتشارات گروه آینده‌اندیشی.
بهرامی، محسن (1375). سیاست‌گذاری برای توسعۀ فناوری و اولویت‌بندی تحقیقات. فصلنامۀ رهیافت، 12، 62-86.
بهرامی، محسن (1387). شناسایی و پیش‌بینی تکنولوژی‌های آینده. تهران: نشر خضرا.
پایا، علی (1383). آینده‌اندیشی، هست‌ها و بایدها. تهران: انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاع.
حیدری، ابراهیم، و دیوان‌سالار، علی (1389). برنامه‌ریزی بر مبنای تحلیل احتمالات، ابزار ارزیابی استراتژی‌ها؛ مطالعه موردی: استراتژی‌های توسعه نانوتکنولوژی ایران. تهران: انتشارات مرکز پژوهش‌های راهبردی.
خزائی، سعید (1384). دیده‌بانی مبانی و مفاهیم. تهران: انتشارات مرکز آینده‌پژوهی.
دیوید، فرد. آر (1385). مدیریـت استراتژیـک (ترجمه سید محمد اعرابی و علی پارسائـیان). تـهران: انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
سرمد، زهره، بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1384). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری (چاپ دهم). تهران: نشر آگاه.
مرکز آینده‌پژوهی و فناوری دفاعی (1387). روندهای راهبردی جهانی مؤثر بر دفاع و صنایع هوایی. تهران: انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاع.
منزوی، مسعود (1388). سناریونویسی و رویکردهای متفاوت آن. تهران: انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاع.
نوازشریف، محمد (1381). مدیریت انتقال تکنولوژی و توسعه. تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه.
نیلی، مسعود و همکاران (1383). استراتژی توسعه صنعتی کشور، جهت‌گیری‌های فناوری. قابل‌دسترسی در سایت اینترنتیwww.sid.ir
Assan, S. S., & Umut, A. (2007). Technological Forecasting and Social Change. Representative Office.
Bishopp. J., & King. W. (1996). Vision-Driven Change in Higher Education: A National Visioning Project. New York: Harper & Row.
Decker, S. (2004). Technology Assessment, Methods and Impacts. Action Research And Process Management.
Eijhoven, J. (2007). Technological Assessment, Product or Process. UK Sage.
Gavigan, P. J., & Fabiana, S. (2007). Matching Methods to the Mission. Greenwich: Jai Press.
Keenan, M. (2003). Technology Foresight: An Introduction, Technology Foresight for Organizers. McGraw- Hill.
Langlands, R. L., Jorm A. F., Kelly, C. M., & Kitchener, B. A. (2012). First aid for depression: a Delphi consensus study with consumers. New York Plum.
Lindgren, M. (2003). Scenario Planning the Link Between Future and Strategy. Harvard Business School Press.
Ringland, G. (1997). Scenario Planning: Managing for the Future. Strategic Change Institute.
Twiss, B. C. (1998). Forecasting for Technologists and engineers. New Bury Park Sage.
Vittorio Chiesa (2001). R&D Strategy and Organization, Managing Technical Change in Dynamic Contexts. Greenwich: Jai Press.