اثربخشی مشاوره گروهی کوتاه‌مدت با رویکرد راه‌حل‌محور بر سازگاری سربازان وظیفه آسایشگاه بخواب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد مشاوره مدرسه، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

ازجمله مشکلاتی که گریبانگیر مسئولان امر در خدمت سربازی می‌باشد، ناسازگاری برخی از سربازان است. مشاوره گروهی راه‌حل‌محور ازجمله رویکردهای جدید است که به دلایلی همچون ساده بودن، کوتاه‌مدت بودن و تأکید بر شناخت افراد، کاربرد آن در محیط‌های نظامی و سربازی که آموزش و حتی زندگی افراد به ‌صورت گروهی است، مقرون به صرفه است. بنابراین هدف از این پژوهش «بررسی اثربخشی مشاوره گروهی راه‌حل‌محور بر سازگاری سربازان وظیفه آسایشگاه بخواب» بود. روش پژوهش حاضر آزمایشی و با استفاده از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری کلیه سربازان آسایشگاه بخواب قرارگاه سربازی ستاد نیروی هوایی در سال 1394 بودند. نمونه پژوهش تعداد 28 نفر از سربازان آسایشگاه بخواب بودند که بر مبنای نتایج آزمون سازگاری نمره آن‌ها پایین‌تر از حد میانگین بود و داوطلب شرکت در این پژوهش بودند. این تعداد به‌صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه سازگاری 60 ماده‌ای سینحا و سینگ (1997) بود. ده جلسه 80 دقیقه‌ای مشاوره گروهی راه‌حل‌محور با گروه آزمایش تشکیل شد. نتایج به دست آمده نشان دهنده این است که مشاوره گروهی راه‌حل‌محور به ‌طور معناداری موجب افزایش سازگاری کلی، اجتماعی، عاطفی و آموزشی سربازان وظیفه آسایشگاه بخواب می‌شود. ولی در مورد سازگاری آموزشی این تأثیر در جهت مثبت معنادار نیست. با توجه به یافته‌های پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که مشاوره گروهی راه‌حل‌محور در افزایش سازگاری سربازان وظیفه مؤثر است و از این رویکرد می‌توان برای کاهش ناسازگاری سربازان وظیفه استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها


فهرست منابع

اتکینسون، آر. ال. اتکینسون، آر. سی و هیلگارد، ایی. آر (1983). زمینه روان‌شناسی، جلد دوم، ترجمه براهنی، محمدتقی؛ شاملو، سعید؛ گاهان، نیسان؛ کریمی، یوسف و هاشمیان، کیانوش (1380). تهران: رشد.
اعتمادی، احمد. گیتی‌پسند، زهرا و مرادی، میترا (1392). اثربخشی درمان گروهی راه‌حل‌مدار بر کاهش تعارضات مادر- دختر در مادران. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 3(4)، 565-591.
امیری، ابراهیم. کارشکی، حسین و اصغری، محسن (1393). اثربخشی مشاوره گروهی راه‌حل‌محور بر سلامت عمومی دانش‌آموزان پسر تک‌سرپرست مقطع متوسطه. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 4(15)، 37-57.
ایران‌مهر، مسلم (1395). مشاوره راه‌حل‌محور در مدرسه: راه‌حلی ساده و اثربخش. اولین کنگره ملی توانمندسازی جامعه در حوزه مشاوره، خانواده و تعلیم و تربیت اسلامی، مرکز توانمندسازی مهارت‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه.
دانش‌فرد، کرم‌اله و ذاکری، محمد (1391). بررسی تأثیر دوره‌های آموزش نظامی بر توانمندسازی روان‌شناختی سربازان تحت آموزش نزاجا. فصلنامه مدیریت نظامی، 45(12)، 43-62.
دست‌باز، انور. یونسی، سیدجلال. مرادی، امید و ابراهیمی، محمد (1393). اثربخشی مشاوره گروهی راه‌حل‌محور بر سازگاری و خودکارآمدی دانش‌آموزان پسر سال اول دبیرستان شهرستان شهریار. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 15(55)، 90-98.
دشتی‌زاده، نسرین. ساجدی، هاله. نظری، علی‌محمد. داورنیا، رضا و شاکرمی، محمد (1394). اثربخشی درمان کوتاه‌مدت راه‌حل‌محور (SFBT) بر کاهش نشانگان افسردگی زنان. پرستاری و مامایی، 4(3)، 67-78.
ساپینگتون، ا. ای (2004). بهداشت روانی، ترجمه حمیدرضا حسین‌شاهی برواتی (1384). تهران: نشر روان.
سالاری فیض‌آباد، (1386). بررسی تأثیر مشاوره گروهی راه‌حل‌محور بر کاهش فشار روانی و نشانگان آن در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد راهنمایی و مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
کرمی، خبات. نظری، علی‌محمد و زهراکار، کیانوش (1392). اثربخشی مشاوره راه‌حل‌محور به شیوه گروهی بر کاهش تعارضات والد- فرزندی در نوجوانان. مشاوره کاربردی، 3(1)، 77-92.
مؤمنی‌جاوید، مهرآور. شعاع‌کاظمی، مهرانگیز و پورشهریاری، مه‌سیما (1394). بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد بین‌فردی بر بهبود روابط زناشویی مادران خیانت دیده. مطالعات روان‌شناختی، 11(2)، 87-113.
نیکولز، مایکل. پی. شوارتز، ریچارد. سی (2009). خانواده‌درمانی (مفاهیم و روش‌ها)، ترجمه دهقانی، محسن؛ گنجوی، آناهیتا؛ نجاریان، فرزانه؛ رسولی، سمانه؛ زاده محمدی، علی؛ و طهماسیان، کارینه (1393)، چاپ چهارم. تهران.
والی‌پور، ایرج (1358). روان‌شناسی سازگاری. تهران: وحید.
Arip, M. A., Yusooff, F. B., Jusoh, A. J., Salim, & Samad, A. (2011). The effectiveness of cognitive behavioral therapy (CBT) treatment group on self concept among adolescents. International Journal of Humanities and Social Science, 1(8), 113-122.
Brzezowski, K. M. (2012). A solution-focused groupe treatment approach for individuals maladaptively expressing anger. Doctoral Dissertation. Ohio: The Scoole of professional psycholohy wright stste university.
Corcoran, J. (2006). A Comparison group study of solution focused therapy versus "Treatment-as-Usual" for behavior problem in children. Journal of Social Service Research, 23- I:1- 69-81.
De Shazer, S. (1991). Putting difference to work. New York: Norton.
De Shazer, S. (2000). Putting difference to work. New York: Norton.
De Shazer, S., & Berg, I. K. (1993). Constructing solutions. Family Therapy Networker, 12, 42-43.
Javanmiri, L., Kimiaee, S. A., & Ali Ghanbari, B. (2013). The Study of Solution-Focused Group Counseling in Decreasing Depression among Teenage Girls. International Journal of Psychological Studies, 5(1), 105. [Persian].
Karimi, R. (2009). The effectiveness of the solution focused approach on reducing aggression in Iranian school children. MSc Thesis, Esfahan University, Iran.
Kleinke, C. (1998).Copingwith Life Challenges. PacificGrove, CA: Brroks/ cole.
Kobasa, S. C., & Puccetti, M. C. (1983). personality and Social resources in stress resistence. Journal of Personality and Social Psychology, 45(4), 839-850.
McBrayer, R. H., & Chibbaro, J. S. (2013). Integrating Sand Tray and Solution Focused Brief Counseling as a Model for Working with Middle School Students. Georgia School Counselors Association Journal, 19(1), 124-132.
Pakrosinis, R., & Cepukiene, V. (2013). The outcome of solution-focused brief therapy among foster care adolescents: The changes of behavior and perceived somatic and cognitive difficulties. Children and youth services review, 33, 791-797.
Paul, O. (2004). Social Adjustment of Kenyan Orphaned Grandchildren, Perceived Care giving Stresses and Discipline Strategies used by their Fostering Grandmothers. Psychology Institute Faculty of Education Göteborgs University, Sverige Maseno.
Quick, E. K. (2013). Solution Focused Anxiety Management and Individual Therapy. San Diego: Kaiser Permanente.
Reddy, P. D., Thirumoorthy, A., Vijayalakshmi, P., & Hamza, M. A. (2015). Effectiveness of solute focused brief therapy for an adolescent girl with moderate depression. Indian Journal Psychological Medicine, 37(1), 87-89.
Rice, P. (2001). Human development. Englewood cliffs, NJ: Prentic-Hall.
Saffarpoor, S., Farah Bakhsh, K., Shafi abadi, A., & Pashasharifi, H. (2011). The effectiveness of solution-focused brief therapy on increasing social adjustment of female students residing in Tehran University dormitories. International Journal of Psychology and Counseling, 3(2), 24-28.
Sinha, A. P., & Singh. R. P. (1997). Adjustment Inventory for School Students (AISS). National Psychological Co-operation, Kacheri Ghat, Agra.
Spilsbury, G. (2012). Solution-focused brief therapy for depression and alcohol dependence: A case study. Clinical Case Studies, 11(4), 263-275.
Sundman, P. (1997). Solution-Focused ideas in social work. Journal of Family Therapy, 19, 159-172.
Wallerstedt, C., & Higgins, P. G. (2000). Solution focused therapy Is it useful nurses in the work place? AWHONN Lifelines, 4(1), 46-47.