تحلیلِ سیاست‌گذاری جناییِ کارآمد در مواجه با جرائم شایع در محیط‌های نظامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد حقوق عمومی، مدرس دانشگاه افسری امام علی(ع)، تهران، ایران، (* نویسنده مسئول)؛ Ahmad92tashakoripor@gmail.com

2 دکتری سیاست‌گذاری عمومی، مدرس دانشگاه افسری امام علی(ع)، تهران، ایران

3 دکتری علوم سیاسی، مدرس دانشگاه افسری امام علی(ع)، تهران، ایران

10.22034/iamu.2021.521321.2506

چکیده

نقش جرم به عنوان یک پدیده اجتماعی در ایجاد بی‌نظمی و ناامنی اجتماعی، همواره دولت‌ها را بر آن داشته که در این حوزه به سیاست‌گذاری‌های جنایی اهتمام ویژه داشته باشند. مسئله پیشگیری از جرم، محور اصلی سیاست‌گذاری جنایی است. این موضوع در محیط‌های نظامی به منظور برقراری و حفظ سلامت سازمان از اهمیت بالایی برخورد دار است. بر این اساس در این پژوهش تلاش شده است سیاست‌گذاری جنایی کارآمد در مواجه با جرائم شایع در محیط‌های نظامی مورد تحلیل و واکاوی قرار گیرد. برای این کار با استفاده از روش اسنادی و مطالعه پرونده‌های جرائم به وقوع پیوسته اطلاعات لازم گردآوری‌شده و به صورت کیفی و در چارچوب رویکرد پیشگیری اجتماعی و وضعی تجزیه و تحلیل گردیده‌اند. جامعه آماری پژوهش تعداد 55 فقره پرونده‌ جرائم شایع پدیدار شده در محیط‌های نظامی که به صورت تصادفی انتخاب‌شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سیاست‌گذاری جنایی غیرکیفری مبتنی بر رویکرد اجتماعی و وضعی می‌تواند با کاهش نرخ جرائم شایع در سازمان‌های نظامی، محیطی عاری از جرم را رقم زده و دستیابی به اهداف و مأموریت‌های  نیروهای مسلح را از رهگذر نظم و انضباط، انسجام درون سازمانی، روحیه و نشاط کارکنان و تعلق سازمانی آنان، تسهیل ‌نماید.

کلیدواژه‌ها


قانون دادرسی جرائم نیروهای مسلح.
ابراهیمی، شهرام (1391)، جرم‌شناسی پیشگیری، جلد اول، تهران: میزان.
ازغندی، علیرضا (1392)، ارتش و سیاست، تهران انتشارات سمت، چاپ نهم.
باقری، مسلم و امرالهی مژگان (1397)، بررسی جرائم نظامی در نظام حقوقی ایران و انگلستان، فصلنامه مطالعات حقوقی انتظامی، دوره 3، شماره 7، صص 81 – 104.
بشیریه، حسین (1392)، جامعه شناسی سیاسی، تهران: نشر نی.
تشکری­پور، احمد و اسکندری، علیرضا (1399)، اصول و مبانی پیشگیری از جرم، تهران: دانشگاه افسری امام علی (ع)، چاپ اول.
رشیدزاده، فتح­اله (1390)، تبیین فرازهایی از اندیشه­های نظامی – دفاعی فرماندهی معظم کل قوا (مدظله العالی)، تهران: انتشارات دانشگاه افسری امام علی(ع)، چاپ اول.
رضوی، محمد (1386)، حقوق کیفری نیروهای مسلح، تهران: انتشارات دانشگاه علوم انتظامی امین ناجا.
شیری، عباس (1397)، سیاست‌گذاری جنایی؛ درباره حقوق بزه­دیدگان، فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، دوره 4، شماره 1، صص 161 – 175.
شیری، عباس (1397)، سیاست‌گذاری جنایی؛ از کنترل درونی تا کنترل بیرونی جرم، فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، دوره 4، شماره 3، صص 103 – 121.
غلامی، حسین (1390)، درآمدی بر آسیب­شناسی سیاست‌گذاری جنایی؛ درقبال پیشگیری از تکرار بزه‌کاری و بزهدیدگی در ایران، آموزه­های حقوق کیفری، دوره جدید، شماره 1.
نجفی ابراندآبادی، علی­حسین (1383)، پیشگیری عادلانه از جرم مندرج در علوم جنائی، تهران: انشارات سمت.
نجفی، سینا (1398)، راه­های پیشگیری از ارتکاب جرم در سازمان قضایی نیروهای مسلح، فصلنامه بین­المللی قانون­یار، دوره سوم،  شماره 9.
وایت راب، هنیز فیونا (1383)، جرم و جرم‌شناسی، ترجمه: علی سلیمی، تهران: مؤسسه پژوهشی حوزه و دانشگاه.
جلالی ورنامخواستی، مصطفی(1386)، ارزیابی خطر جرم در نظام عدالت کیفری، فصلنامه حقوقی گواه، شماره 11.
زینالی، محمدرضا (1389)، جرم سیاسی و حقوق جزای اسلامی (مطالعه تطبیقی)، تهران: انتشارت امیرکبیر، چاپ اول.
رز بنام، دنیس و دیگران (1379)، پیشگیری وضعی و اجتماعی از جرم، ترجمه: رضا پرویزی، مجله حقوقی و قضایی دادگستری، شماره 32.
قربان‌حسینی، علی‌اصغر (1386)، مروری بر جرم‌شناسی سرقت، اصلاح و تربیت، مجله اصلاح و تربیت، سال چهارم، شماره 47.
صفاری، علی (1388)، مبانی نظری پیشگیری از وقوع جرم، مجله تحقیقات حقوقی، ش 34.
مقیمی، مهدی و رفعتی، سیدعزیز (1389)، پلیس و راهبرد‌های وضعی پیشگیری از جرم،‌ فصلنامه انتظام اجتماعی، سال دوم، شماره اول.
میرزمانی، سید محمود (1384)، بررسی عوامل مؤثر برارتکاب جرم در بین نیروهی رسمی و وظیفه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شهر تهران در سال 1381، مجله طب نظامی، شماره 7(1)، صص 21- 32.